Mija tydzień od wydarzenia, które dla wielu ludzi wierzących, zwłaszcza tych głęboko związanych z Kościołem, okazało się trudne do ogarnięcia rozumem. Brutalne morderstwo, którego dopuścił się proboszcz jednej z podwarszawskich parafii, poruszyło opinię publiczną, a w środowisku księży wywołało wstrząs. Dla mnie ten wstrząs był szczególnie dotkliwy, bo sprawcą okazał się ktoś, kogo znałem osobiście – Mirek, mój kolega kursowy z seminarium. Przez sześć lat wspólnie studiowaliśmy, a przez pierwsze pół roku dzieliliśmy nawet ten sam pokój.
Nie byliśmy sobie szczególnie bliscy. Nie połączyła nas głębsza relacja, ani
w czasie formacji, ani później. Ale znaliśmy się dobrze – wystarczająco, by ta
tragedia dotknęła mnie osobiście. Po święceniach spotykaliśmy się sporadycznie:
na zjazdach kursowych, przy okazji imienin któregoś z kolegów. Nikt z nas –
przynajmniej ja – nie przypuszczał, że Mirek byłby zdolny do takiego czynu.
Nie potrafię odpowiedzieć na pytanie, dlaczego zrobił to, co zrobił. To
przekracza moje możliwości pojmowania. Nie wiem, czy działał pod wpływem
impulsu, czy był to objaw choroby psychicznej, a może efekt jakaś duchowej ciemności,
która nim zawładnęła. Nie chcę i nie mogę być sędzią – od tego są właściwe
instytucje, zarówno cywilne, jak i kościelne. Może w toku śledztwa ujawnią się
okoliczności, które rzucą nowe światło na jego motywacje. Ale dziś – nie mam
odpowiedzi.
Zamiast pytać „dlaczego?”, próbuję zrozumieć, co to wydarzenie mówi do mnie.
Do nas – tych, którzy razem z Mirkiem przygotowywali się do kapłaństwa, którzy
przez lata kroczyli tą samą drogą. Zauważalne było, że w ostatnim czasie Mirek
coraz bardziej się oddalał. Wycofywał się, tracił kontakt, zamykał w sobie. Czy
była to zwykła rezerwa, czy raczej cisza, z której można było odczytać, że
dzieje się z nim coś naprawdę złego?
Biskup Marek Solarczyk, również nasz kolega z kursu, przesłał wiadomość z
prośbą o odprawienie Mszy w intencji śp. pana Anatola – ofiary tego dramatu –
oraz za Mirka, który, choć wciąż formalnie jest księdzem, zapewne niedługo
zostanie wydalony ze stanu duchownego. Modlitwa zawsze jest czymś dobrym. W tym
wypadku prośba o nią to gest ważny i potrzebny. Ale czy wystarczający?
Czy my, jako jego koledzy, nie powinniśmy również zadać sobie trudnych pytań? Czy nie należałoby zrobić rachunku sumienia z naszej wzajemnej odpowiedzialności? Czy nie przegapiliśmy chwili, w której mogliśmy – a może powinniśmy – zareagować? Czy nie zlekceważyliśmy subtelnych albo przeciwnie – wyraźnych sygnałów? Czy w ogóle potrafimy – czy w ogóle chcemy – dostrzec w sobie nawzajem to, co niewłaściwe, mało kapłańskie, wymagające uwagi, a może nawet interwencji?
Odczuwam trudny do opisania niepokój – jakby ta
tragedia była głośnym pukaniem Boga do drzwi mojego serca. I pytaniem, które nie
daje mi spokoju: jeśli nawet tak dramatyczne wydarzenie nie wzbudzi we mnie
głębszego pragnienia przemiany, to co musiałoby się wydarzyć, bym naprawdę
zatrzymał się i zapytał: czy żyję moim powołaniem w pełni? Czy nie zadowalam
się rutyną? Czy nie pozwalam, by duchowa obojętność tłumiła we mnie żywą
relację z Bogiem i drugim człowiekiem?
Wiem jedno – samo wzburzenie to za mało.
Emocje wkrótce opadną, ale zostanie pytanie o prawdę, o głębszy sens wydarzenia
i o to, co to znaczy dla mnie. I ono nie może pozostać bez odpowiedzi.